Yeni bir ihracat kapısı olacak: Türkiye’nin yeşil elektrik piyasası sürece açıldı

Eftal

Global Mod
Global Mod
Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Güç Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) bünyesinde 1 Haziran’da devreye giren ve bugün prestijiyle yenilenebilir kaynak bazında sürece açılan YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası’nın açılış merasiminde yaptığı konuşmada, sistemin yenilenebilir güç kaynaklarının gelişmenine değerli katkı sağlayacağını söylemiş oldu.

Türkiye’nin yenilenebilir güç kapasitesinin mayıs sonu prestijiyle 51 bin 388 megavata ulaştığını ve toplam konseyi gücün yüzde 52,7’sini oluşturduğunu aktaran Dönmez, “Kurulu güçteki bu artışımız elektrik üretimimize de yansıdı. 2002’de yüzde 26 olan yenilenebilir güç kaynaklarından elektrik üretimi oranımız son 3 yılda yüzde 40-45 bandına geldi.” diye konuştu.

Dönmez, bu biçimdece Türkiye’nin yenilenebilir güçten elektrik üretiminde 2023 amacına bugünden ulaştığını söylemiş oldu.

Devreye giren YEK-G sistemi ve piyasasıyla yenilenebilir gücün teşviki ve geliştirilmesi için değerli bir adım daha atıldığını lisana getiren Dönmez, şunları kaydetti:

“YEK-G gönüllülük aslına dayanacak. Üreticilerimize ve tüketicilerimize kullandıkları elektriğin kaynağını seçme alternatifi sunuyoruz. bu biçimdece yeşil güç kullanmasının şuurlu bir seçenek haline gelmesini sağlayacağız. Kişisel tüketicilerden büyük ölçekli kuruluşlarımıza kadar yenilenebilir güç kaynaklarını yeğleyenler, artık YEK-G ile bu seçimlerini belgelendirebilecek. bu biçimdece üretimden tüketime kadar her evrede elektriğin hangi yenilenebilir kaynaktan üretildiğini takip edebilecek. Tüketiciler artık satın aldığı elektriğin kaynağını bilecek. Bunu bir sertifikayla ispat edecekler. Üreticiler de portföylerinde yenilenebilir güç bulundurduklarına dair yükümlülüklerini bu biçimdece doğrulamış olacaklar. Yenilenebilir güçte artık her kademe kayıt altında olacak.”

5,2 teravatsaatlik YEK-G evrakı ihraç edildi

Dönmez, YEK-G sisteminin yüzde 100 yerli imkanlarla blok zincir teknolojisi kullanılarak oluşturulduğuna işaret ederek, “Üretilen her 1 megavat elektrik üretimine karşılık özel bir kod tanımlanacak. Bu da sistemin data doğruluğunu ve takibini sağlayacak. 21 Haziran prestijiyle 100 piyasa iştirakçisinin 127 yenilenebilir güç santrali sisteme kaydını yaptı. Bunların 53’ü üretim, 47’si tedarik lisansına sahip. 1 Haziran’da devreye aldığımız sistemimizde bugüne kadar 5,2 teravatsaatlik YEK-G evrakı ihraç edildi.” sözlerini kullandı.

YEK-G piyasasının iki farklı basamağa sahip olduğunu belirten Dönmez, birinci basamak olan YEK-G sisteminde elektriğin EPİAŞ tarafınca kaynağına nazaran sertifikalandırılacağını, üretici ismine kaydının yapılacağını ve ihraç edileceğini anlattı.

Dönmez, ikinci evre olan YEK-G piyasasına ait ise “Burası organize bir piyasa. EPİAŞ tarafınca işletilecek. Üretilen sertifikalar organize piyasalarda süreç gorerek el değiştirecek. Burada fiyat organize piyasada kaynağa bağlı olarak oluşacak. Organize piyasa ayda bir sürece açık olacak.” değerlendirmesinde bulundu.

Organize YEK-G piyasasında hidroelektrik, rüzgar, jeotermal, biyokütle ve güneş gücünün kaynaklarına bağlı olarak başka ayrı süreç bakılırsaceğini kaydeden Dönmez, kaynağa bağlı olarak farklı YEK-G evrak meblağları oluşacağını lisana getirdi.

“Ekonominin tarafını yeşil güç belirliyor”

Yeşil gücün artık iktisatların gidişatını belirleyen, oluşturan, onlara taraf veren bir niteliğe kavuşmaya başladığını anlatan Dönmez, ülkelerin son vakit içinderda iklim değişikliğiyle gayret için yenilenebilir güçte kıymetli düzenlemeleri hayata geçirdiğini belirtti.

Dönmez, bu düzenlemelerden birinin Avrupa Birliği’nin (AB) yayımladığı Yeşil Mutabakat olduğunu anımsatarak, “İlerleyen devirde YEK-G, AB’nin karbon vergisi yükümlülükleri ve sonda karbon vergisine karşılık kullanılabilecek. Kaynak ifşası ve bunun sertifikalandırılmasıyla, yenilenebilir güç, üreticilerimiz için yeni bir ihracat kapısı olacak. YEK-G şirketlerimiz için yeni bir kar kapısı oluştururken, bizim için de güçte merkez ülke Türkiye maksadımıza yönelik değerli bir adım daha olacak. Türkiye’nin yurt dışına açılan yeni gümrük kapılarından biri de YEK-G olacak.” diye konuştu.

Bunun için Bakanlığı, EPİAŞ ve Etraf ve Şehircilik Bakanlığının başını çektiği bir çalışma kümesinin görüşmelerini sürdürdüğünü bildiren Dönmez, firmaların karbon salımlarının kayıt altına alındığını, raporlandığını ve doğrulandığını söz etti.

Dönmez, bundan daha sonraki sürecin piyasanın kurulması ve düzeneğin işletilmesine yönelik olacağını ve hazırlık sürecini yakından takip ettiklerini söylemiş oldu.

Yenilenebilir güç kullanmasını belgeleyen şirketlerin yurt içi ve yurt haricindeki muadillerine nazaran rekabet açısından daha kuvvetli bir pozisyona geleceğini vurgulayan Dönmez, “Sosyal sorumluluk, etraf şuuru ve karbon ayak izinin azaltılmasına yönelik atılan bu adım şirketlerimizin marka pahasına de olumlu katkılar sunacak. Prestij idaresinde değerli bir enstrüman olacak. Firmalarımız, sürdürülebilirlik raporlarında YEK-G evraklarına yer verebilecek. Etrafa karşı hassaslıklarını bu türlü kanıtlamış olacaklar.” dedi,

Dönmez, konuşmasının akabinde EPİAŞ’ın şeffaflık butonuna basarak piyasanın açılışını gerçekleştirdi.

Dönmez, piyasada gerçekleştirilen birinci sürece ait, “Organize YEK-G Piyasasında birinci eşleşme jeotermal güçte oldu. Birinci eşleşmede megavatsaati 5 lira olmak üzere 10 adet YEK-G Evrakı oluşturuldu.” sözlerini kullandı.