KripTon
Member
Bugün 85 yaşında hayatını kaybeden Dr. Abdul Kadir Han, “Pakistan’ın nükleer silah teknolojisinin babası” olarak anılıyordu.
Han, 1 Nisan 1936’da İngiliz Hindistanı’nın Bhopal kentinde doğdu. Hindistan ile Pakistan’ın 1947’de bağımsızlıklarını kazanmasının akabinde ailesi ile 1952’de Pakistan’a göç etti.
Karaçi Üniversitesi Metalürji Kısmından 1960’ta mezun olan Han, bu tarihten daha sonra yüksek eğitimine Batı Almanya ve Hollanda’da devam etti.
Han, 1972’de Belçika’daki Katolik Üniversitesinden Metalürji Mühendisliği kısmında doktora derecesini elde etti.
URENCO’DA İŞE GİRMESİ DÖNÜM NOKTASI OLDU
Uranyum zenginleştirmeyi araştırmak ve geliştirmek üzere İngiltere, Almanya ve Hollanda iştirakinde oluşturulan URENCO nükleer konsorsiyumunda 1972’de çalışmaya başlayan Han, burada elde ettiği başarılı çalışmalarla tesisin en kıymetli alanlarına ve kapalı evraklarına erişim müsaadesine sahip oldu.
Han, 1974’te Hindistan’ın nükleer denemesini gerçekleştirmesinin akabinde devrin Pakistan Başbakanı Zülfikar Ali Butto’ya Pakistan’ın nükleer silah programı çalışmalarına katılmayı teklif etti.
bir süre daha sonra bu teklifin kabul edilmesinin akabinde ülkesine dönen Han, 1976’da Pakistan Atom Gücü Komitesinin (PAEC) üyesi oldu. Birebir yıl Han, “Han Araştırma Laboratuvarı”nı kurdu.
Pakistan 1998’de nükleer denemesini gerçekleştirdi
Bu tarihten daha sonra Han, çalışmalarını Pakistan’da yürüttü. Hindistan’ın 1998’de ikinci nükleer denemesinin akabinde Pakistan da birinci nükleer testini yaptı.
Han, Yeni Delhi ile İslamabad içindeki nükleer silah rekabetinde Pakistan’ın bu mevzudaki kilit isimlerinden oldu.
NÜKLEER TEKNOLOJİYİ “ÇALMAKLA” SUÇLANDI
Han, Hollanda’dan ülkesine dönmesinin akabinde 1979’da “uranyum zenginleştirme teknolojisini çalmakla” suçlandı.
Pakistan’ın URENCO’ya ilişkin nükleer teknoloji detaylarıne Han aracılığıyla erişim sağladığı savıyla Hollanda hükümeti, Han hakkında soruşturma başlattı. 1985’te mahallî bir Hollanda mahkemesi Han’ı gıyabında 4 yıl mahpus cezasına çarptırdı. Bu sonucu temyize götüren Han, bir süre daha sonra bu suçlamadan aklandı.
İRAN, KUZEY KORE VE LİBYA’YA NÜKLEER BİLGİ SIZDIRMA ARGÜMANLARI
Han, 1990’larda ABD tarafınca nükleer savaş başlığı taşıyabilen füzeler karşılığında Kuzey Kore’ye son derece hassas nükleer teknoloji satmakla suçlandı. Han’ın sonrasındasında benzeri biçimde İran ve Libya’ya da nükleer sır sattığı argüman edildi.
Eski Pakistan Cumhurbaşkanı ve Başbakanı Pervez Müşerref idaresinde 2001’de Bilim ve Teknoloji Danışmanı olarak hizmet vermeye başladı.
ABD tarafınca 2003’te Pakistan’a nükleer süratle gelişen teknolojinin yayılımında Han’ın rolüne yönelik deliller gönderildi.
Bunun üzerine Müşerref’in vazifesine Ocak 2004’te son verdiği Han gözaltına alındı.
Konut mahpusunda tutulduğu sırada aktivistler Abdul Kadşr Han’ın bir fotoğrafını tutarken Başbakan Pervez Müşerref’in büstünü yakıyorlar.
HAN, 2004 İLE 2009 ORTASINDA KONUT MAHPUSUNDA KALDI
Han 4 Şubat 2004’te, İran’a 1989-1991’de, Kuzey Kore ve Libya’ya da 1991-1997’de nükleer teknoloji transfer ettiği itirafında bulundu. Bu itiraftan 1 gün daha sonra Müşerref, Han’ı affettiğini duyurdu. tıpkı vakitte Han, 2009’a kadar konut mahpusunda kaldı. Bu tarihte ise Han, mahkeme tarafınca hür bırakıldı.
Han, ondan sonrasında yaptığı açıklamalarda, 4 Şubat’ta yaptığı açıklamaları geri çekerek, Müşerref tarafınca bu açıklamaları yapmaya zorlandığını öne sürdü.
Konut mahpusu sonucunın kaldırılmasının akabinde gözlerden uzak bir hayat süren Han, 10 Ekim 2021’de berbatlaşan sıhhat durumu niçiniyle kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. 85 yaşında hayatını yitiren Han, ortalarında 2 Pakistan devlet madalyası olmak üzere fazlaca sayıda mükafata layık görüldü. Han’ın yayımlanan 2 kitabı ve epey sayıda makalesi bulunuyor.
Han, 1 Nisan 1936’da İngiliz Hindistanı’nın Bhopal kentinde doğdu. Hindistan ile Pakistan’ın 1947’de bağımsızlıklarını kazanmasının akabinde ailesi ile 1952’de Pakistan’a göç etti.
Karaçi Üniversitesi Metalürji Kısmından 1960’ta mezun olan Han, bu tarihten daha sonra yüksek eğitimine Batı Almanya ve Hollanda’da devam etti.
Han, 1972’de Belçika’daki Katolik Üniversitesinden Metalürji Mühendisliği kısmında doktora derecesini elde etti.
URENCO’DA İŞE GİRMESİ DÖNÜM NOKTASI OLDU
Uranyum zenginleştirmeyi araştırmak ve geliştirmek üzere İngiltere, Almanya ve Hollanda iştirakinde oluşturulan URENCO nükleer konsorsiyumunda 1972’de çalışmaya başlayan Han, burada elde ettiği başarılı çalışmalarla tesisin en kıymetli alanlarına ve kapalı evraklarına erişim müsaadesine sahip oldu.
Han, 1974’te Hindistan’ın nükleer denemesini gerçekleştirmesinin akabinde devrin Pakistan Başbakanı Zülfikar Ali Butto’ya Pakistan’ın nükleer silah programı çalışmalarına katılmayı teklif etti.
bir süre daha sonra bu teklifin kabul edilmesinin akabinde ülkesine dönen Han, 1976’da Pakistan Atom Gücü Komitesinin (PAEC) üyesi oldu. Birebir yıl Han, “Han Araştırma Laboratuvarı”nı kurdu.
Pakistan 1998’de nükleer denemesini gerçekleştirdi
Bu tarihten daha sonra Han, çalışmalarını Pakistan’da yürüttü. Hindistan’ın 1998’de ikinci nükleer denemesinin akabinde Pakistan da birinci nükleer testini yaptı.
Han, Yeni Delhi ile İslamabad içindeki nükleer silah rekabetinde Pakistan’ın bu mevzudaki kilit isimlerinden oldu.
NÜKLEER TEKNOLOJİYİ “ÇALMAKLA” SUÇLANDI
Han, Hollanda’dan ülkesine dönmesinin akabinde 1979’da “uranyum zenginleştirme teknolojisini çalmakla” suçlandı.
Pakistan’ın URENCO’ya ilişkin nükleer teknoloji detaylarıne Han aracılığıyla erişim sağladığı savıyla Hollanda hükümeti, Han hakkında soruşturma başlattı. 1985’te mahallî bir Hollanda mahkemesi Han’ı gıyabında 4 yıl mahpus cezasına çarptırdı. Bu sonucu temyize götüren Han, bir süre daha sonra bu suçlamadan aklandı.
İRAN, KUZEY KORE VE LİBYA’YA NÜKLEER BİLGİ SIZDIRMA ARGÜMANLARI
Han, 1990’larda ABD tarafınca nükleer savaş başlığı taşıyabilen füzeler karşılığında Kuzey Kore’ye son derece hassas nükleer teknoloji satmakla suçlandı. Han’ın sonrasındasında benzeri biçimde İran ve Libya’ya da nükleer sır sattığı argüman edildi.
Eski Pakistan Cumhurbaşkanı ve Başbakanı Pervez Müşerref idaresinde 2001’de Bilim ve Teknoloji Danışmanı olarak hizmet vermeye başladı.
ABD tarafınca 2003’te Pakistan’a nükleer süratle gelişen teknolojinin yayılımında Han’ın rolüne yönelik deliller gönderildi.
Bunun üzerine Müşerref’in vazifesine Ocak 2004’te son verdiği Han gözaltına alındı.
Konut mahpusunda tutulduğu sırada aktivistler Abdul Kadşr Han’ın bir fotoğrafını tutarken Başbakan Pervez Müşerref’in büstünü yakıyorlar.
HAN, 2004 İLE 2009 ORTASINDA KONUT MAHPUSUNDA KALDI
Han 4 Şubat 2004’te, İran’a 1989-1991’de, Kuzey Kore ve Libya’ya da 1991-1997’de nükleer teknoloji transfer ettiği itirafında bulundu. Bu itiraftan 1 gün daha sonra Müşerref, Han’ı affettiğini duyurdu. tıpkı vakitte Han, 2009’a kadar konut mahpusunda kaldı. Bu tarihte ise Han, mahkeme tarafınca hür bırakıldı.
Han, ondan sonrasında yaptığı açıklamalarda, 4 Şubat’ta yaptığı açıklamaları geri çekerek, Müşerref tarafınca bu açıklamaları yapmaya zorlandığını öne sürdü.
Konut mahpusu sonucunın kaldırılmasının akabinde gözlerden uzak bir hayat süren Han, 10 Ekim 2021’de berbatlaşan sıhhat durumu niçiniyle kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. 85 yaşında hayatını yitiren Han, ortalarında 2 Pakistan devlet madalyası olmak üzere fazlaca sayıda mükafata layık görüldü. Han’ın yayımlanan 2 kitabı ve epey sayıda makalesi bulunuyor.