Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Lideri Yavuz Eroğlu, “Türkiye’de yıllık 20 milyar adet içecek ambalajı kullanılıyor ve bunun 9 milyarı pet ambalajlardan oluşuyor. Depozito İade Sistemi ile kelam konusu atıkların geri dönüşüme kazandırılması halinde iktisada yılda 1,4 milyar lira katkı sağlanabilir” sözlerini kullandı.
PAGEV’den yapılan açıklamaya nazaran, plastik, cam, metal-alüminyum ve karton atıkların çöpe değil, geri dönüşüme gitmesini sağlayacak Depozito İade Sistemi (DİS), 2022 yılında devreye girecek. Çevresel problemleri azaltması beklenen DİS’in, geri dönüşüm dalındaki yatırımları hızlandırması bekleniyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Eroğlu, sistemin yanlışsız işlemesi halinde Türkiye’de her yıl bir milyon ton ek atığın oluşmasının önüne geçilebileceğine dikkati çekti.
Depozito İade Sistemi ile tüketicinin, geri dönüşüme teşvik edileceğini belirten Eroğlu, şunları kaydetti:
“Önümüzdeki yıl yürürlüğe girecek uygulamayla birlikte tüketiciler, eserleri satın alırken eser bedeliyle bir arada belirlenen depozito iade fiyatını de satış noktasına ödeyecek. Depozito sistemi, tüketiciyi eserin fiyatı haricinde ödenen bedeli geri alabilmek için sistemin belirlediği market yahut öteki toplama noktalarına yönlendirecek, tüketici depozite bedelini geri alabilmek için atığı iade edecek. İade bedeli para ya da alışveriş puanı olabilir. Depozito sistemiyle birlikte tüketici için mali bedel tabir edecek atıklar, etrafa çöp olarak atılmayacak ve bu biçimdece toplama merkezlerine gdolayılüp ham unsura dönüştürülebilecek. Hem etraf korunacak hem ülke iktisadı kazanacak. Depozito uygulaması, pak ve geri dönüşüme uygun ham husus elde edilmesine imkan sağlayarak dalın gelişmenini hızlandıracak.”
Eroğlu, parklara, bahçelere, denizlere atıldığında çevresel kirliliğe yol açan atıkların, Depozito İade Sistemi ile birlikte nakdî kıymet kazanacağından tüketiciler açısından değere bineceğini aktardı.
Türkiye’de yıllık 20 milyar adet içecek ambalajının kullanıldığını ve bunun 9 milyarının pet ambalajlardan oluştuğunu anlatan Eroğlu, DİS ile kelam konusu atıkların geri dönüşüme kazandırılması halinde iktisada yılda 1,4 milyar lira katkı sağlanabileceğini bildirdi.
Eroğlu, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Depozite sisteminin 3 kararı olur. Birincisi eseri satın alırsınız, kullandıktan daha sonra atığını iade edip depozito bedelinizi geri alırsınız. İkincisi eseri alırsınız, kullandıktan daha sonra iade etmezsiniz ve depozito bedeli sisteme yani devlete kalır. Devlet o parayı, geri dönüşüm sisteminin büyümesi ve etrafın korunması için kullanır. Üçüncü şıkta ise eseri alırsınız ve kullandıktan daha sonra iade etmesiniz fakat depozito bedeli için atık toplayan birilerine verirsiniz. O kişi de depozito bedelini almak için atığı toplama merkezine gdolayır ve depozito iade parasını kendisi alır. Her üç şıkta da ambalajların etrafa atılması engellenerek etrafın korunması sağlanırken hem tüketicinin hem geri dönüşüm bölümünün kazandığı sistem çalışmış olur.”
Türkiye’deki genç nüfusun tüketim alışkanları sebebiyle her yıl kullanılan içecek ambalajı ölçüsünün arttığını ve sayıların kişi başı yılda 279, toplamda ise 20 milyar adet olduğunu tabir eden Eroğlu, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“2030 başlarında sayının toplamda 30 milyara çıkacağı öngörülüyor. ötürüsıyla etrafla uyumlu büyüme modeli için depozito sistemi zorunluluktur. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, sisteminin altyapısını oluşturmak için uzun müddettir ayrıntılı çalışma içerisinde. Bu süreçte 30 Aralık 2020 tarihindeki Resmi Gazete’de, depozito ile ilgili Etraf kanununda değişiklik yapıldı. Etraf Ajansı kuruldu ve Zarurî Depozito uygulamasına geçiş sonucu alındı. Türkiye Etraf Ajansı, sürecin mali ve idari kontrolünü yaparak sürdürülebilirliğini ve güvenliğini sağlayacak yetkilerle donatıldı. Ambalaj atıkları denetimi yönetmeliğine bakılırsa 1 Ocak 2022 tarihinde cam, alüminyum ve pet ambalajlarının, zarurî depozito kapsamına girdiği katılaştı.”
“Plastik içecek atıklarının birinci etapta yüzde 70’inin toplanması hedefleniyor”
Eroğlu, plastik içecek atıklarının birinci etapta yüzde 70’inin toplanmasının hedeflendiğine işaret ederek, depozito sisteminin plastik bölümünde geri dönüştürülmüş ham husus tedarik güvenliğini de arttırmaya yardımcı olacağını savundu.
Türk plastik bölümünün ham unsur gereksiniminin yüzde 85’lik kısmının ithalatla karşılandığını ve bu niçinle önemli manada cari açık verildiğini hatırlatan Eroğlu, şunları kaydetti:
“Dünyada 6’ncı, Avrupa’da ise Almanya’dan daha sonra 2’nci sırada yer alan bölümümüzün ham unsur tedarik güvenliği kıymetli. Yurt ortasındaki hammadde üretimi gereksinimimizin yalnızca yüzde 15’lik kısmını karşılıyor. Petrokimya şirketleri de petroldeki OPEC gibisi kartel yapılardan ilham aldıklarından vakit zaman fiyat artış şokları yaşıyoruz. Atıklarımızı, depozito sistemiyle toplamayı artırmamız, geri dönüşüm için uygun kaidelerde tedarik güvenliği sağlanmış esere ulaşmamız manasına gelir. Bu sayede kartel yapıdaki petrokimya şirketlerinin tedarik ve fiyat şoklarından hem firmalarımızı tıpkı vakitte tüketicilerimizi müdafaamız daha kolay olur. Cari açığı azaltacak depozito sistemiyle, geri dönüştürülmüş ham unsurlarla üretilen plastik eserler, tüketicimize daha uygun fiyatlarla ulaşacak. Enflasyonda düşüş istikametli tesirin önü açılacak.”
Eroğlu, Depozito İade Sistemi’nin, dünyada 15 ülkede uygulandığını bildirerek, bu sistemlerin en büyük avantajının toplama ve geri dönüşüm ölçüsünü arttırması olduğunu, Avrupa’da depozitosuz içecek ambalajlarının toplama oranının yüzde 47, depozito olan alanlarda toplama oranının ise yüzde 94 olduğunu kaydetti.
Dünya ülkelerinin, iklim değişikliği konusunda hassas davrandığını, Paris İklim Mutabakatı, AB Yeşil Mutabakat muahedesinin, ekonomiyi yönlendirdiği aşikâr bahislerin olduğunu anımsatan Eroğlu, “Karbon emisyonlarını azaltmayı hedefleyen AB, 2025 yılı prestijiyle içecek ambalajlarının yüzde 25’lik kısmının geri dönüştürülmüş eserlerden oluşmasını istiyor. 2030’da bu oranın yüzde 30’a çıkartılması planlanıyor. Bunu başarabilmek için tüketiciyi, geri dönüşüm sisteminin paydaşı yapmak ve ödüllendirmek gerekiyor. ötürüsıyla Depozito İade Sistemi, çevresel manada geri dönüşüm trendine önemli katkı sunuyor. Sistem, 2022 yılında devreye girdiğinde Türkiye’de 263 bin ton/yıl karbon emisyonunda azalma meydana getirecek.” yorumunda bulundu.
PAGEV’den yapılan açıklamaya nazaran, plastik, cam, metal-alüminyum ve karton atıkların çöpe değil, geri dönüşüme gitmesini sağlayacak Depozito İade Sistemi (DİS), 2022 yılında devreye girecek. Çevresel problemleri azaltması beklenen DİS’in, geri dönüşüm dalındaki yatırımları hızlandırması bekleniyor.
Açıklamada görüşlerine yer verilen Eroğlu, sistemin yanlışsız işlemesi halinde Türkiye’de her yıl bir milyon ton ek atığın oluşmasının önüne geçilebileceğine dikkati çekti.
Depozito İade Sistemi ile tüketicinin, geri dönüşüme teşvik edileceğini belirten Eroğlu, şunları kaydetti:
“Önümüzdeki yıl yürürlüğe girecek uygulamayla birlikte tüketiciler, eserleri satın alırken eser bedeliyle bir arada belirlenen depozito iade fiyatını de satış noktasına ödeyecek. Depozito sistemi, tüketiciyi eserin fiyatı haricinde ödenen bedeli geri alabilmek için sistemin belirlediği market yahut öteki toplama noktalarına yönlendirecek, tüketici depozite bedelini geri alabilmek için atığı iade edecek. İade bedeli para ya da alışveriş puanı olabilir. Depozito sistemiyle birlikte tüketici için mali bedel tabir edecek atıklar, etrafa çöp olarak atılmayacak ve bu biçimdece toplama merkezlerine gdolayılüp ham unsura dönüştürülebilecek. Hem etraf korunacak hem ülke iktisadı kazanacak. Depozito uygulaması, pak ve geri dönüşüme uygun ham husus elde edilmesine imkan sağlayarak dalın gelişmenini hızlandıracak.”
Eroğlu, parklara, bahçelere, denizlere atıldığında çevresel kirliliğe yol açan atıkların, Depozito İade Sistemi ile birlikte nakdî kıymet kazanacağından tüketiciler açısından değere bineceğini aktardı.
Türkiye’de yıllık 20 milyar adet içecek ambalajının kullanıldığını ve bunun 9 milyarının pet ambalajlardan oluştuğunu anlatan Eroğlu, DİS ile kelam konusu atıkların geri dönüşüme kazandırılması halinde iktisada yılda 1,4 milyar lira katkı sağlanabileceğini bildirdi.
Eroğlu, kelamlarını şu biçimde sürdürdü:
“Depozite sisteminin 3 kararı olur. Birincisi eseri satın alırsınız, kullandıktan daha sonra atığını iade edip depozito bedelinizi geri alırsınız. İkincisi eseri alırsınız, kullandıktan daha sonra iade etmezsiniz ve depozito bedeli sisteme yani devlete kalır. Devlet o parayı, geri dönüşüm sisteminin büyümesi ve etrafın korunması için kullanır. Üçüncü şıkta ise eseri alırsınız ve kullandıktan daha sonra iade etmesiniz fakat depozito bedeli için atık toplayan birilerine verirsiniz. O kişi de depozito bedelini almak için atığı toplama merkezine gdolayır ve depozito iade parasını kendisi alır. Her üç şıkta da ambalajların etrafa atılması engellenerek etrafın korunması sağlanırken hem tüketicinin hem geri dönüşüm bölümünün kazandığı sistem çalışmış olur.”
Türkiye’deki genç nüfusun tüketim alışkanları sebebiyle her yıl kullanılan içecek ambalajı ölçüsünün arttığını ve sayıların kişi başı yılda 279, toplamda ise 20 milyar adet olduğunu tabir eden Eroğlu, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“2030 başlarında sayının toplamda 30 milyara çıkacağı öngörülüyor. ötürüsıyla etrafla uyumlu büyüme modeli için depozito sistemi zorunluluktur. Etraf ve Şehircilik Bakanlığı, sisteminin altyapısını oluşturmak için uzun müddettir ayrıntılı çalışma içerisinde. Bu süreçte 30 Aralık 2020 tarihindeki Resmi Gazete’de, depozito ile ilgili Etraf kanununda değişiklik yapıldı. Etraf Ajansı kuruldu ve Zarurî Depozito uygulamasına geçiş sonucu alındı. Türkiye Etraf Ajansı, sürecin mali ve idari kontrolünü yaparak sürdürülebilirliğini ve güvenliğini sağlayacak yetkilerle donatıldı. Ambalaj atıkları denetimi yönetmeliğine bakılırsa 1 Ocak 2022 tarihinde cam, alüminyum ve pet ambalajlarının, zarurî depozito kapsamına girdiği katılaştı.”
“Plastik içecek atıklarının birinci etapta yüzde 70’inin toplanması hedefleniyor”
Eroğlu, plastik içecek atıklarının birinci etapta yüzde 70’inin toplanmasının hedeflendiğine işaret ederek, depozito sisteminin plastik bölümünde geri dönüştürülmüş ham husus tedarik güvenliğini de arttırmaya yardımcı olacağını savundu.
Türk plastik bölümünün ham unsur gereksiniminin yüzde 85’lik kısmının ithalatla karşılandığını ve bu niçinle önemli manada cari açık verildiğini hatırlatan Eroğlu, şunları kaydetti:
“Dünyada 6’ncı, Avrupa’da ise Almanya’dan daha sonra 2’nci sırada yer alan bölümümüzün ham unsur tedarik güvenliği kıymetli. Yurt ortasındaki hammadde üretimi gereksinimimizin yalnızca yüzde 15’lik kısmını karşılıyor. Petrokimya şirketleri de petroldeki OPEC gibisi kartel yapılardan ilham aldıklarından vakit zaman fiyat artış şokları yaşıyoruz. Atıklarımızı, depozito sistemiyle toplamayı artırmamız, geri dönüşüm için uygun kaidelerde tedarik güvenliği sağlanmış esere ulaşmamız manasına gelir. Bu sayede kartel yapıdaki petrokimya şirketlerinin tedarik ve fiyat şoklarından hem firmalarımızı tıpkı vakitte tüketicilerimizi müdafaamız daha kolay olur. Cari açığı azaltacak depozito sistemiyle, geri dönüştürülmüş ham unsurlarla üretilen plastik eserler, tüketicimize daha uygun fiyatlarla ulaşacak. Enflasyonda düşüş istikametli tesirin önü açılacak.”
Eroğlu, Depozito İade Sistemi’nin, dünyada 15 ülkede uygulandığını bildirerek, bu sistemlerin en büyük avantajının toplama ve geri dönüşüm ölçüsünü arttırması olduğunu, Avrupa’da depozitosuz içecek ambalajlarının toplama oranının yüzde 47, depozito olan alanlarda toplama oranının ise yüzde 94 olduğunu kaydetti.
Dünya ülkelerinin, iklim değişikliği konusunda hassas davrandığını, Paris İklim Mutabakatı, AB Yeşil Mutabakat muahedesinin, ekonomiyi yönlendirdiği aşikâr bahislerin olduğunu anımsatan Eroğlu, “Karbon emisyonlarını azaltmayı hedefleyen AB, 2025 yılı prestijiyle içecek ambalajlarının yüzde 25’lik kısmının geri dönüştürülmüş eserlerden oluşmasını istiyor. 2030’da bu oranın yüzde 30’a çıkartılması planlanıyor. Bunu başarabilmek için tüketiciyi, geri dönüşüm sisteminin paydaşı yapmak ve ödüllendirmek gerekiyor. ötürüsıyla Depozito İade Sistemi, çevresel manada geri dönüşüm trendine önemli katkı sunuyor. Sistem, 2022 yılında devreye girdiğinde Türkiye’de 263 bin ton/yıl karbon emisyonunda azalma meydana getirecek.” yorumunda bulundu.