Malatya’nın bin yıllık su kaynağı, 75 yıldır kentin içme suyu muhtaçlığını karşılıyor

KripTon

Member
MALATYA (AA) – Malatya‘da oluşumundan bugüne kadar istikamet değiştirmeden akan ve kentin Bizans yönetiminde olduğu senelerda da kullanıldığı bilinen içme suyu kaynağı Gündüzbey Kaptaj Tesisi, 1946’dan bu yana ilin içme su muhtaçlığını karşılıyor.

Evliya Çelebi‘nin, “Suyu ve havası çok latiftir” dediği Malatya, yer altı ve yer üstü tatlı su kaynakları açısından zenginliği ile dikkat çekiyor.

AA muhabirinin Malatya Su ve Kanalizasyon Yönetimi Genel Müdürlüğünden (MASKİ) aldığı bilgiye göre, kayaların içinden doğal olarak akan suyun toplandığı Gündüzbey Kaptaj Tesisi, 1946’dan bu yana kentin aralıksız su muhtaçlığını gideriyor.

Suyun bol olduğu senelerda kaptajdaki fazla su, Derme Deresi’ne veriliyor ve buradan türkülere bahis olan Kernek’ten akarak Malatya Ovası’nın mümbit topraklarını suluyor.

Malatya’nın merkez Battalgazi ilçesine bağlı 122, Yeşilyurt ilçesine bağlı 63 olmak üzere toplam 185 mahallenin içme suyu muhtaçlığı, bu kaptajdan 11-13 derece içinde çıkan suyla temin ediliyor. Tesiste rastgele bir içme suyu arıtması yapılmadan yalnızca klorlama ile kente su veriliyor.

65 dönüm arazi üzerine kurulan kaptajda, suyun debisi yıllık ortalama saniyede 2 bin 500 metreküp olarak gerçekleşiyor.

Merhum Cumhurbaşkanı Özal devrinde su belediyelere dağıtıldı

Malatya Büyükşehir Belediye Lideri Selahattin Gürkan, AA muhabirine, Malatya’nın içme suyunu karşılayan kaptajın kadimden gelen bir kaynak olduğunu söylemiş oldu.

Bizanslılar devrinde bölgenin “Derme Mesih” diye isimlendirildiğini, bu suyun Malatya Ovası’nda arazi ve tarım sulamasında kullanıldığını anlatan Gürkan, 1946’da kaptajdaki suyun kente verildiğini belirtti.

Gürkan, şu biçimde konuştu:

“Şehrin şu anki yerleşim yerinin 1839’da oluştuğunu düşünürsek, ‘1946’ya kadar Malatya’nın suyu yok muydu?’ denilebilir. O periyotta Malatya’nın konutları konak halinde, avlulu yapılar. Bu meskenlerin hepsinin altında da sular var. Malatya yer altı suları manasında epeyce varlıklı bir kenttir. sonrasındasındaki süreçte bu tevzi noktasında, 1960’larda da devamlı verildi ve sonrasındasında 1980’lerden daha sonra Merhum Turgut Özal devrinde 8 belediyenin kurmuş olduğu bir beraberlikle bir arada kaptajdan çıkan suyun Malatya’da 8 belediyeye verilmesi kararlaştırıldı. çabucak sonrasındaki süreçte de Çat Barajı yapıldı. İleriki vakit içinderda Malatya kenti epey büyürse, ola ki mevcut su kaynaklarının yetersiz olması durumunda Çat Barajı’ndan da su tahsisatının yapılması düşünüldü. Çat Barajı, içme suyu gayesiyle kullanılmak üzere yapılmıştır ancak şu ana kadarki yapmış olduğumuz ölçümlerde, değerlendirmelerde mevcut kaptajın Malatya’ya yettiğini görüyoruz.”

Gürkan, kente yeni su kaynakları sağlamak için de çalışmalarının olduğunu, Beylerderesi bölgesinde yeni bir kaynağı da kullanıma aldıklarını, Altay Kışlası’nın bulunduğu yere buradan su verdiklerini aktardı.

“İçilebilir evsaftaki tek su Malatya şebekesinden akan içme suyudur”

Global ısınma ile tatlı su kaynaklarının korunmasının daha da kıymetli olduğunu lisana getiren Gürkan, şu değerlendirmelerde bulundu:

“Mevcut kaptajın korunması, çevresel durumlardan etkilenmemesi noktasında, Çevresel Tesir Kıymetlendirme, yani ÇED raporları verilirken bilhassa oradaki maden ocakları, taş ocakları ile ilgili belediyemiz ve ilgili kurumlar gerekli hassasiyetleri gösteriyor. Şu andaki su kaynağımız da çok berrak, Malatya’ya kâfi biçimde, direkt ozon formundaki klorlama ile şebekelere veriliyor. İçilebilir evsaftaki tek su Malatya şebekesinden akan içme suyudur. Malatya şebeke suyu günlük hem Etraf ve Şehircilik Vilayet Müdürlüğü, hem Sıhhat Müdürlüğü, birebir vakitte bizim tarafımızdan denetim edilerek şebekeye verilmektedir. Vatandaşlarımız çok müsterih olarak içebilirler.”

Tüm kente doğal kaynaktan çıkan su ulaştırılıyor

Kayalıktan akarak kaptaja gelen Malatya’nın suyunun doğal bir kaynak olduğunu belirten Gürkan, “Cenabı Allah’ın Malatya’ya vermiş olduğu bir nimet olarak değerlendiriyorum. Buna da şükretmeyi bilmemiz lazım. ve şükrederken de Malatya’nın birlik birliktelik içerisinde, dayanışma içerisinde olması lazım. Sevginin olduğu yerde su daha da artacaktır. Son 3 yıldan beri su noktasında Türkiye en kurak periyoduna girmesine karşın biz hiç bir artezyeni çalıştırmadan oradaki su kaynağı ile bütün Malatya’ya su veriyoruz, tüm kentimize bu doğal kaynaktan çıkan suyu ulaştırıyoruz. Bu Malatya için özeldir.” diye konuştu.

Suyun tasarruflu kullanmasının kıymetini vurgulayan Gürkan, “Rahmetli anamız der ki, ‘Deryada balık suyu öğünle içer.’ ötürüsıyla biz çocukluğumuzda o kültürü almışız. Yeni jenerasyonlara de bunu anlatmamız gerekiyor.” sözlerini kullandı.