Merkez üssü Çin olarak gösterilen güç krizi doğal gaz piyasasında meblağları rekor düzeylere çıkarırken, Avrupa genelinde vadeli doğal gaz fiyatları megavatsaat başına 100 avroyu geçerek rekor tazeledi. Global çaptaki güç krizini kıymetlendiren Türkiye Güç Stratejileri ve Siyasetleri Araştırma Merkezi (TESPAM) Lideri Oğuzhan Akyener, Uzak Doğu pazarında Çin yüklü olmak üzere LNG’ye ağır talep gerçekleştiğini ve arz-talep istikrarının bozulduğunu söz etti. Güç krizinini en derinden hissedildiği ülkenin İngiltere olduğuna dikkat çeken Akyener, Avrupa genelindeki liberal piyasa anlayışının krizi derinleştirdiğini tabir etti. Avrupa ve Uzak Doğu pazarında doğal gaz fiyatlarının eşitlendiğini aktaran Oğuzhan Akyener, “Çin elektrik üretememesi sebebiyle LNG’den uranyuma kadar bir hayli kaynağın fiyatını yükseltti” dedi.
Oğuzhan Akyener
KONTRATLAR 3 İLE 6 AYDA BİR GÜNCELLENİYOR
Geride kalan yaz mevsimindeki kuraklık sebebiyle yenilenebilir kaynaklarda da yüksek randıman alınamadığını aktaran Akyener, “AB’nin yerinde olsam yeşil mutabakat kapsamında kaynaklarımı büsbütün rüzgar ve güneşe bağlamazdım. Nükleer üzere iklime göre değişmeyen alternatif kaynaklara da yatırım yaparak arz gevenliğini sağlardım” diye konuştu. Avrupa’nın yaşadığı kasvetin sebebinin risk algısı, stokların azalması, Asya piyasalarındaki üst istikametli ivmelenme ve ABD’deki afetler üzere epeyce istikametli etmenlerden kaynaklandığını lisana getiren Akyener, “Türkiye’nin kontratları sıklıkla 3 ila 6 ayda bir petrol meblağları üzerinden güncellendiği için bu üzere süreçlerden ve dalgalanmalardan Avrupa ya da Çin kadar etkilenmeyecektir. Etkilenen kısım ise bilhassa yüzde 17 oranında olan spot LNG hacmi olacaktır” tabirlerini kullandı.
ARTIŞI YÖNETMESİ GÜÇ DEĞİL
Türkiye’nin dünyadaki bir epey ülkeden daha pak elektrik tükettiği bilgisini paylaşan Oğuzhan Akyener, şöyleki konuştu: “Elektriğin yüzde 40 tan fazlası yenilenebilir kaynaklardan, yüzde 22’si ise doğal gazdan üretiliyor. Bir artış illaki yaşanacak ancak yönetmesi güç olmasa gerek. Elektrikten doğal gaz üretimini azaltıp, kış ayları için Azerbaycan ve Rusya dan tedarik hacmi arttırılarak, bu süreç AB’ye kıyasla hayli daha başarılı biçimde yönetilebilir. Türkiye’nin AB’deki hub fiyat düzeneğinden farklı olarak, doğal gaz alımının da yüzde 83’lük kısmı petrol fiyatları merkezli kontratlar üzerinden karşılanıyor. Bu sebeple fiyat krizi sebebiyle arz güvenliğine ait bir sorun yaşanacağını iddia etmiyoruz.”
TOPLUMSAL TARİFEYE GEÇİLEBİLİR
Türkiye’de fiyatların kısa müddette olmasa da orta vadede global kaideler niçiniyle etkileneceğini söyleyen Kalay, BOTAŞ’ın güç bir sureci yönetmeye çalıştığını belirterek küresel piyasadaki fiyat artışlarının sürdürülebilirlik açısından risk oluşturduğunu vurguladı. Kalay, Türkiye’de toplumsal tarife kavramına geçilmesi gerektiğini belirtti. Murat Kalay, bu sayede hakikaten muhtaçlığı olan kısma doğal gazın uygun fiyattan sağlanabileceğini vurgularken, doğal gaz tüketimine ait tasarrufun altının çizilmesi gereken bir kavram olduğunu lisana getirdi.
Murat Kalay
SEBEP ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ
Güç piyasasındaki bozulmanın salgın süreciyle birlikte başladığının altını çizen Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği (PETFORM) Genel Sekreteri Murat Kalay, rekor meblağların arz-talep dengesizliği kararı oluştuğunu kaydetti. Çin, Japonya ve Güney Kore tarafınca spot LNG’ye önemli bir talep olduğunu aktaran Kalay, bilhassa Avrupa’da yüksek maliyetli doğal gazın son tüketiciye yansıtılmaya başlandığını deklare etti. Kalay, Türkiye’nin son senelerda gerçekleştirdiği altyapı yatırımlarıyla stok kapasitesini artırdığı ve sistemsel manada çeşitliliği gerçekleştirdiğini kaydetti.
Oğuzhan Akyener
KONTRATLAR 3 İLE 6 AYDA BİR GÜNCELLENİYOR
Geride kalan yaz mevsimindeki kuraklık sebebiyle yenilenebilir kaynaklarda da yüksek randıman alınamadığını aktaran Akyener, “AB’nin yerinde olsam yeşil mutabakat kapsamında kaynaklarımı büsbütün rüzgar ve güneşe bağlamazdım. Nükleer üzere iklime göre değişmeyen alternatif kaynaklara da yatırım yaparak arz gevenliğini sağlardım” diye konuştu. Avrupa’nın yaşadığı kasvetin sebebinin risk algısı, stokların azalması, Asya piyasalarındaki üst istikametli ivmelenme ve ABD’deki afetler üzere epeyce istikametli etmenlerden kaynaklandığını lisana getiren Akyener, “Türkiye’nin kontratları sıklıkla 3 ila 6 ayda bir petrol meblağları üzerinden güncellendiği için bu üzere süreçlerden ve dalgalanmalardan Avrupa ya da Çin kadar etkilenmeyecektir. Etkilenen kısım ise bilhassa yüzde 17 oranında olan spot LNG hacmi olacaktır” tabirlerini kullandı.
ARTIŞI YÖNETMESİ GÜÇ DEĞİL
Türkiye’nin dünyadaki bir epey ülkeden daha pak elektrik tükettiği bilgisini paylaşan Oğuzhan Akyener, şöyleki konuştu: “Elektriğin yüzde 40 tan fazlası yenilenebilir kaynaklardan, yüzde 22’si ise doğal gazdan üretiliyor. Bir artış illaki yaşanacak ancak yönetmesi güç olmasa gerek. Elektrikten doğal gaz üretimini azaltıp, kış ayları için Azerbaycan ve Rusya dan tedarik hacmi arttırılarak, bu süreç AB’ye kıyasla hayli daha başarılı biçimde yönetilebilir. Türkiye’nin AB’deki hub fiyat düzeneğinden farklı olarak, doğal gaz alımının da yüzde 83’lük kısmı petrol fiyatları merkezli kontratlar üzerinden karşılanıyor. Bu sebeple fiyat krizi sebebiyle arz güvenliğine ait bir sorun yaşanacağını iddia etmiyoruz.”
TOPLUMSAL TARİFEYE GEÇİLEBİLİR
Türkiye’de fiyatların kısa müddette olmasa da orta vadede global kaideler niçiniyle etkileneceğini söyleyen Kalay, BOTAŞ’ın güç bir sureci yönetmeye çalıştığını belirterek küresel piyasadaki fiyat artışlarının sürdürülebilirlik açısından risk oluşturduğunu vurguladı. Kalay, Türkiye’de toplumsal tarife kavramına geçilmesi gerektiğini belirtti. Murat Kalay, bu sayede hakikaten muhtaçlığı olan kısma doğal gazın uygun fiyattan sağlanabileceğini vurgularken, doğal gaz tüketimine ait tasarrufun altının çizilmesi gereken bir kavram olduğunu lisana getirdi.
Murat Kalay
SEBEP ARZ-TALEP DENGESİZLİĞİ
Güç piyasasındaki bozulmanın salgın süreciyle birlikte başladığının altını çizen Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği (PETFORM) Genel Sekreteri Murat Kalay, rekor meblağların arz-talep dengesizliği kararı oluştuğunu kaydetti. Çin, Japonya ve Güney Kore tarafınca spot LNG’ye önemli bir talep olduğunu aktaran Kalay, bilhassa Avrupa’da yüksek maliyetli doğal gazın son tüketiciye yansıtılmaya başlandığını deklare etti. Kalay, Türkiye’nin son senelerda gerçekleştirdiği altyapı yatırımlarıyla stok kapasitesini artırdığı ve sistemsel manada çeşitliliği gerçekleştirdiğini kaydetti.