Jeotermalde Avrupa başkanıyız: Dünyadaki heyeti gücün yüzde 11’i Türkiye’de

Eftal

Global Mod
Global Mod
Son senelerda yenilenebilir güç kaynaklarına yönelik izlenen sıkı siyaset ile bu alandaki şurası güç kıymetli oranda arttı. Jeotermal güç kaynakları da en ağır yatırımın yapıldığı alanların başında geliyor. Ülkemizde birinci jeotermal güç santrali 1975 yılında MTA Genel Müdürlüğü tarafınca kurulan, 0,5 MW güce sahip Kızıldere Santrali oldu. Bu alandaki şurası güç 2005 yılından itibaren ise yüksek ivmeli artış gösterdi. Ülkemiz jeotermal gücü heyeti gücü bakımından 2020 yılı sonu bilgilerine bakılırsa Avrupa’da 1. sırada, Dünya’da ise 4. sırada yer aldı. Dünya sıralamasında ABD, Endonezya ve Filipinler’den daha sonra 2020 yılı sonu prestijiyle dünya jeotermal şurası gücünün %11,5’i Türkiye’de bulunuyor. Ayrıyeten Türkiye 2002 yılından itibaren dünyada jeotermal konseyi gücünü en çok artıran ülke pozisyonunda yer alıyor.

16 YILDA ÇAĞ ATLANDI

Jeotermal güç alanındaki şurası güç 2005 yılında 15 megavat civarındayken, 2015 yılında 624 megavata kadar çıktı. Geçtiğimiz nisan ayı itibariyle ise bu alandaki şurası güç bin 647 megavata yükseldi. Yenilenebilir güç kaynakları içerisinde jeotermal kaynakların hissesi 2005 yılında yalnızca yüzde 0,01 olurken, bu oran nisan ayı itibariyle ise yüzde 3,2 olarak gerçekleşti. bir daha jeotermal kaynaklı elektrik üretiminde de son 20 yıl içerisinde değerli kademe kaydedildi. 2005 yılında elektrik üretimi 94 gigawatt saat düzeyinde bulunurken, bu sayı 2015 yılında 3 bin 424 gigawatt saat, 2020 yılında ise 9 bin 929 gigawatt saate yükseldi. 2020 yılı itibariyle jeotermal kaynaklı elektrik üretiminin toplam üretim içerisindeki hissesi yüzde 3,3 olurken, yenilenebilir üretim içerisindeki hissesi ise yüzde 7,7 olarak gerçekleşti.

6 BİN BİREYE İSTİHDAM SAĞLIYOR

Geride kalan nisan ayı itibariyle Türkiye genelinde 62 adet jeotermal santrali bulunuyor. Bunun yanında Türkiye’nin toplam jeotermal teorik elektrik potansiyelinin ise 4.500 MWe olduğu öngörülüyor. Toplam teorik jeotermal görünür ısı potansiyeli de 35 bin 500 MWt olarak varsayım ediliyor. Mevcut durumda bedellendirilen ısı potansiyelinin, yaklaşık 3.495 MWt düzeylerinde olup 340 bin konut ısıtmasına muadil olduğu bedellendiriliyor. Bu açıdan teorik jeotermal ısı potansiyelinin yaklaşık yüzde 10’luk bir kısmının kullanıldığı görülüyor. Jeotermal kaynaklı elektrik üretim dalı yaklaşık 6 bin bireye iş kapısı oldu.

YEKDEM 2010’DA DEVREYE ALINDI

2005’te çıkarılan 5346 sayılı “Yenilenebilir Güç Kaynaklarının (YEK) Elektrik Gücü Üretimi Hedefli kullanmasına Ait Kanun” ile yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesisleri için teşvik düzeneği (YEKDEM) 2010 yılında oluşturuldu. Bu adımla birlikte yenilenebilir güç kaynaklarına dayalı elektrik gücü üreten tesislerde yurt ortasında imal edilen ekipmanların kullanılması durumunda da yerli eser kullanım takviyesi devreye alındı.

YERLİ ÜRETİM ÖN PLANA ÇIKTI


Jeotermal alanındaki bir hayli aksam Türkiye’de üretiliyor. Gaz türbinini oluşturan egzoz sistemi, yağlama sistemi ve sürat denetim sistemi isimli bütünleştirici kesimler ile buhar enjektörü, jeneratör ve güç elektroniği yerli üretimden karşılanıyor. Yerli aksam dayanakları ile ulaşılan noktada jeotermal gaz türbinlerinin üretimi için 4, jeneratör için 3 ve ejektör için 1 fabrikada yerli üretim imkanı sağlandı. Yerli katkı eği fiyatı uygulamasından birinci vakit içinderda 2014 yılında yararlanılmaya başlandı. 2014 yılında yerli katkı ek fiyatından sadece 1 adet JES tesisi faydalanırken, 2021 yılı itibariyle toplam 33 adet JES’e yerli yerli katkı ek fiyatı veriliyor.

Fatih Dönmez


KAMUOYU YANLIŞ BİLGİLENDİRİLİYOR

Jeotermal alanındaki çalışmaları kıymetlendiren Güç ve Natürel Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye’de jeotermal kaynaklarla ısınan yaklaşık 140 bin konutun bulunduğu belirtti. Bakan Dönmez, jeotermal tesislerinde çıkan suların yer altına bir daha verildiğini söylemiş oldu. Vakit zaman kamuoyunda bu bahiste yanlış bilgilendirme yapıldığına dikkati çeken Dönmez, “Bu tesislerin daima sistemli üretim yapabilmesi için ısı gücünü aldıktan daha sonra soğuyan suyu tekrar yerin altına, tıpkı düzeylere deşarj etmesi lazım. Hem bizim bakanlığımız tıpkı vakitte Etraf ve Şehircilik Bakanlığımızın yetkilileri bu kontrolleri sık sık yapıyor” dedi. Jeotermalin başka ısı kaynaklarına nazaran daha pak ve ekonomik olduğunu vurgulayan Dönmez, yalnızca elektrik üretiminde değil, sıhhat turizmi, tarım alanları ve konut ısıtmada da kullanıldığını tabir etti.