Afganistan’ın güce gereksinimi var

Eftal

Global Mod
Global Mod
Afganistan’da Taliban’ın denetimi ele almasıyla belirsizlik süreci devam ederken gözler, iki ülke içindeki siyasi ve ekonomik ilgilere çevrildi. Ticaret Bakanlığı tarafınca hazırlanan müşavirlik raporlarına bakılırsa, 37 milyon nüfusa sahip ve ülkenin yüzde 60’ına elektrik verilemeyen Afganistan’da, Türk müteahhitlik firmaları bugüne kadar 6,6 milyar dolar kıymetinde 701 proje üstlendi. İç çatışmaların yanısıra, Milletlerarası Koalisyon Birlikleri’nin 2014 yılı daha sonrasında ülkeden çekilmesiyle müteahhitlik projeler de azaldı. Bugün yalnızca Türk sermayeli 3 firma faaliyet gösteriyor. Bu firmaların devam eden projelerini pahası yaklaşık 184 milyon dolar.



AFGAN 342 FİRMA TÜRKİYE’DE FAALİYETTE

Afganistan’da Türk sermayeli müteahhitlik firma sayısı epeyce az bulunmasına rağmen Türkiye’deki Afgan sermayeli firmalar çok yüksek. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) raporlarına nazaran, direkt milletlerarası yatırımı bulunmamakla bir arada, Türkiye’de 342 Afgan sermayeli şirket var. Bunlar bilgisayar, makine, deri işlemesi, ulaştırma-seyahat, cümbüş, gayrımenkul, inşaat, mobilya, dokumacılık ve tarım üzere bölümlerde faaliyet gösteriyor.

DIŞ TİCARETİ SONLU

ABD yaptırımlarının tesiriyle ülkede dış ticaret de çok düşük. Yıllık 11 milyar dolar ithalatına karşılık, ihracatı yalnızca 1.2 milyar dolar. Türkiye’nin ihracatında Afganistan, yüzde 0,08 hisseyle 101’inci sırada yer alıyor. Bu ülkeye Türkiye, 186 milyon dolarlık ihracata karşılık, ithalat 11,6 milyon dolar. Afganistan’ın ithalatında ise Türkiye, yüzde 2,5 hisse ile 6’ncı, ihracatında da yüzde 1 hisse ile bir daha 6’ncı sırada. Esas ihraç kalemleri içinde ilaçlar, halı, mücevher eşyası, büyükbaş hayvan derisi, kabuklu meyveler olurken, bu ülkeden ithalatta taze ve kuru üzüm, sığır derisi, kavun ve karpuzlar öne çıkıyor.

MADENDE 1 TRİLYON DOLARLIK REZERV

Madenler de Afganistan’ın değerli zenginliklerinden. Ülkede 1 trilyon dolarlık değerli maden rezervleri olduğu varsayım edilirken, büyük petrol, kömür ve doğal gaz rezervlerine de konut sahipliği yaptığı biliniyor. Ülkede hala değerli alt ve üst yapı yatırımlarına gereksinim kelam konusu. Çimento, asfalt, kapı pencere, boya, mermer, tuğla üzere yapı materyallerinin yanı sıra, hidro-elektrik santraller, içme suyu, rafineri tesisleri, su borusu çizgileri, güç santralleri, ulaştırma sistemleri üzere alt ve üstyapı projelerinde de yatırım muhtaçlığı bulunuyor.

YATIRIMLARDA GÜVENLİK KIYMETLİ


Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) Yüksek Müracaat Şurası Üyesi Mithat Yenigün, Afganistan’da devam eden Türk yatırımlarına ait bir dert olacağını düşünmediğini belirterek, “Çünkü güce gereksinim var” dedi. Ülkede yatırımların 2013 yılından daha sonra azaldığına işaret eden Yenigün, yaklaşık 2-3 firmanın bulunduğunu belirtti. Türk firmaların bölgede iş yapması için ikili münasebetler ve güvenliğin kıymetine vurgu yapan Yenigin, hali hazırda ülkede yürüyen işlerin fiyatın 200 milyon dolar civarında olduğunu söylemiş oldu.