Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın deklare ettiğı 20 Aralık kararlarında, “Kamu iktisadi teşebbüslerinden (KİT) elde edilen ve bütçeye aktarılan gelir hisselerine endeksli kamu borçlanma senetleri çıkartılarak yatırımcıların Türk lirası bazlı varlıklara yönelimleri teşvik edilecektir” muştusu gözleri KİT’lere çevirdi.
Halihazırda Hazine ve Maliye Bakanlığı portföyünde 2020 yılı sonu prestijiyle 19 KİT, 4 kamu bankası ve 7 öteki kuruluş olmak üzere toplam 30 kamu işletmesi bulunuyor.
5,5 MİLYAR LİRA KAR ETTİLER
2020’de bütçeden Kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) 15,4 milyar lira sermaye ve 2,1 milyar lira nazaranvlendirme bedeli olmak üzere 17,5 milyar lira ödeme yapılırken KİT’lerden bütçeye gerçekleştirilen ödemeler ise 1,9 milyar lira temettü, 1 milyar lira hasılat hissesi ve 2,6 milyar lira kurumlar vergisi olmak üzere toplam 5,5 milyar liraya ulaştı.
BOTAŞ
KİT’lerin etkin büyüklüğü 2020 sonunda bundan evvelki yıla kıyasla yüzde 11,8 artarak 310,3 milyar lirayı buldu. Brüt satışlar ise kelam konusu periyotta yüzde 4,7 artış göstererek 160,7 milyar lira olurken 2020 yılında mal-hizmet satış maliyeti bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 0,3 azaldı. Bu durum satışların karlılığını olumlu etkilerken KİT sisteminin 2019 yılı sonunda 1,7 milyar lira olan periyot net ziyanı 2020 yılında 825,8 milyon lira net kara dönüştü.
Geçen yıl KİT’lerde istihdam edilenlerin sayısı 99 bin 235 şahsa gerilerken toplam istihdam sarfiyatı bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 17,5 artarak 15 milyar lira oldu.
En büyük 17 KİT
KİT’LER YATIRIMDA GAZA BASTI
KİT’lerin yatırım harcanması 2020 sonu prestijiyle bundan evvelki yıla göre yaklaşık yüzde 17,2 artarak 23,8 milyar liraya ulaştı.
Bu fiyat, 2020 yılı gayrisafi yurt içi hasılanın yaklaşık yüzde 0,5’ine karşılık gelirken geçen yıl en epey yatırımı sırasıyla 9,6 milyar lirayla Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Nakliyat AŞ (TCDD), 4,7 milyar lirayla Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO), 3,7 milyar lirayla Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 3,3 milyar lirayla Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ve 765,9 milyon lirayla Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) gerçekleştirdi.
KİT’ler 2019 yılında yaklaşık 7,1 milyar lira faiz dışı açık verirken 2020 yılında bu fiyat 2,3 milyar lira faiz dışı fazlaya dönüştü. Teşebbüslerin sektörel yatırım harcamalarında 12 milyar 202 milyon lirayla güç birinci sırayı alırken bunu 10,9 milyar lirayla ulaştırma, 225 milyon lirayla sanayi, 160 milyon lirayla tarım takip etti.
ÖNÜMÜZDEKİ 3 YILDA 188,6 MİLYARLIK PROJE
Bu yıl KİT yatırımlarının 43,4 milyar lirayı bulması bekleniyor. Kamu hissesi yüzde 50’nin üzerinde olan KİT’lerin 2022’de 61,8 milyar lira yatırım yapması planlanırken bu fiyat 2023 için 63,8 milyar lira, 2024 için de 63,8 lira olarak belirlendi.
Halihazırda Hazine ve Maliye Bakanlığı portföyünde 2020 yılı sonu prestijiyle 19 KİT, 4 kamu bankası ve 7 öteki kuruluş olmak üzere toplam 30 kamu işletmesi bulunuyor.
5,5 MİLYAR LİRA KAR ETTİLER
2020’de bütçeden Kamu iktisadi teşebbüslerine (KİT) 15,4 milyar lira sermaye ve 2,1 milyar lira nazaranvlendirme bedeli olmak üzere 17,5 milyar lira ödeme yapılırken KİT’lerden bütçeye gerçekleştirilen ödemeler ise 1,9 milyar lira temettü, 1 milyar lira hasılat hissesi ve 2,6 milyar lira kurumlar vergisi olmak üzere toplam 5,5 milyar liraya ulaştı.
BOTAŞ
KİT’lerin etkin büyüklüğü 2020 sonunda bundan evvelki yıla kıyasla yüzde 11,8 artarak 310,3 milyar lirayı buldu. Brüt satışlar ise kelam konusu periyotta yüzde 4,7 artış göstererek 160,7 milyar lira olurken 2020 yılında mal-hizmet satış maliyeti bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 0,3 azaldı. Bu durum satışların karlılığını olumlu etkilerken KİT sisteminin 2019 yılı sonunda 1,7 milyar lira olan periyot net ziyanı 2020 yılında 825,8 milyon lira net kara dönüştü.
Geçen yıl KİT’lerde istihdam edilenlerin sayısı 99 bin 235 şahsa gerilerken toplam istihdam sarfiyatı bundan evvelki yıla bakılırsa yüzde 17,5 artarak 15 milyar lira oldu.
En büyük 17 KİT
KİT’LER YATIRIMDA GAZA BASTI
KİT’lerin yatırım harcanması 2020 sonu prestijiyle bundan evvelki yıla göre yaklaşık yüzde 17,2 artarak 23,8 milyar liraya ulaştı.
Bu fiyat, 2020 yılı gayrisafi yurt içi hasılanın yaklaşık yüzde 0,5’ine karşılık gelirken geçen yıl en epey yatırımı sırasıyla 9,6 milyar lirayla Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları Nakliyat AŞ (TCDD), 4,7 milyar lirayla Türkiye Petrolleri Anonim İştiraki (TPAO), 3,7 milyar lirayla Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 3,3 milyar lirayla Boru Çizgileri ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) ve 765,9 milyon lirayla Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) gerçekleştirdi.
KİT’ler 2019 yılında yaklaşık 7,1 milyar lira faiz dışı açık verirken 2020 yılında bu fiyat 2,3 milyar lira faiz dışı fazlaya dönüştü. Teşebbüslerin sektörel yatırım harcamalarında 12 milyar 202 milyon lirayla güç birinci sırayı alırken bunu 10,9 milyar lirayla ulaştırma, 225 milyon lirayla sanayi, 160 milyon lirayla tarım takip etti.
ÖNÜMÜZDEKİ 3 YILDA 188,6 MİLYARLIK PROJE
Bu yıl KİT yatırımlarının 43,4 milyar lirayı bulması bekleniyor. Kamu hissesi yüzde 50’nin üzerinde olan KİT’lerin 2022’de 61,8 milyar lira yatırım yapması planlanırken bu fiyat 2023 için 63,8 milyar lira, 2024 için de 63,8 lira olarak belirlendi.